tan but

Chiều nghĩa trang 

                               thành phố

Ai chả một lần phải chết, cái chết là điều hiển nhiên, không ai mong đợi, kể cả những kẻ hiện sinh quyết liệt khi muốn thoát khỏi cuộc sống. Chiều này, tôi đưa tiễn một người già về với đất, cỏ xanh rờn trên những bãi đất trống mênh mông, xanh rờn rợn sau những trận mưa hết lòng cho những ngày cuối cùng của mùa. Trời hầm hập nắng và không một gợn gió sau cơn mưa vội trước đó hơn giờ đồng hồ. Nghĩa trang chiều u u, mộ mới mộ cũ nằm thẳng hàng, những bia đá đen lạnh, những tên người im lìm, những ảnh hình còn lưu lại dương gian vuông vuông đen trắng, sắc màu dầu mỗi người mỗi vẻ cũng chỉ còn là niềm thương tưởng. Người già tôi đưa tiễn chiều nay, cha của chị bạn thân đồng nghiệp, từng cùng xóm cùng hẻm dốc ngày nào. Người - những buổi chiều gần nhà nhau tôi nhổ tóc sâu cho chị nghe kể chuyện gian nan khi con nhỏ, trú nhà tập thể, cơm áo thiếu hụt, chồng lụi cụi chăm con cho vào Sài Gòn học tiến sĩ. Người chị cùng ăn với tôi chung chén cơm nếp nóng hổi chiều ngày rét mướt nói ước mơ về một công trình nghiên cứu lịch sử hay văn học có giá trị cho đời sau. Người đánh đàn guitar hát “Biển nhớ” - Trịnh Công Sơn tôi nghe rút ruột, bỗng dưng muốn khóc nhớ người yêu cũ xa xôi. Bây giờ chị đứng hóa đá bên linh cữu người cha cộng sản một đời, thương yêu con cháu hơn máu tủy mình, nghiêm khắc và bao dung, kỷ luật mà thấu tình đạt lý, tôi không muốn đọc những suy nghĩ trên khuôn mặt ấy bây giờ và mãi mãi. Chỉ biết đó là nỗi đau kiếp người! Lá cờ Tổ quốc phủ trên quan tài đỏ thắm, người già 55 năm tuổi đảng yên lòng thanh thản đi vào cõi thiên thu. Tôi từng nhớ những đám ma quê nghèo nơi tôi sinh ra bên làng ven sông miền trung du rừng cọ đồi chè, cái bãi tha ma cuối làng buồn heo hắt chiều đến sương giăng lãng đãng, trẻ con đố đứa nào dám lùa trâu qua đoạn ấy. Người thân trong họ chết, cả làng trên xóm dưới loan tin, năm phút mười phút là đông chật nhà trong nhà ngoài, sân hiên, cổng ngõ, í ới gọi nhau, phân công đầu việc, chu đáo đưa người nằm xuống ra đồng, về với ông bà tiên tổ. Thuở nhỏ, nghe kèn trống đám ma sợ nổi gai gà, đêm về giấc ngủ chập chờn thảng thốt. Giờ, đàn bà hai con nghe kèn trống đám ma thấm thía sự đời dâu bể, khúc nỉ non sầu thảm tiếc thương, khúc rền rĩ trách giận người bỏ người lìa xa đứt ruột, khúc miên man hoan hỉ miền cực lạc tiêu diêu, khúc tiễn đưa quyến luyến thương nhớ... Nghe rồi ngẫm nghiệm rồi nước mắt lăn dài, càng xót lòng khi thấy người thân đứng hai bên miệng huyệt chìa tay chới với muốn cố gắng níu giữ lần cuối cùng chút vật chất hữu hình nơi hòm liệm bọc chứa hình hài thân yêu của mình và bất lực. Một phút đó thôi mắt còn thấy và một phút đó thôi cũng lấp chìm mãi mãi dưới lòng đất mẹ bao dung. Để ngày mai căn nhà vắng một bóng hình, vắng một ấm áp chăm chiu. Để ngày mai người ở lại ngớ người hụt hẫng khi giờ ăn xếp thừa một đôi chén bát, trà rót thừa một ly, cuối chiều ngó ra sân gọi váng nhắc ông, dặn cha đừng ra ngõ một mình lỡ xe cộ đi ẩu va quệt... Sinh tử chuyện kiếp người nghiễm nhiên rồi nhưng sống sao cho ngày về với cát bụi người sống quanh ta một thời thương quý nhớ đến thắp cho nén nhang lầm rầm vĩnh biệt. Ân oán hờn giận tranh đua rồi có ai nào đem theo được về huyệt mộ? Cớ gì mà không mở lòng yêu thương chia xẻ và thứ tha. Thêm một nụ yêu thương thêm một hoa bình an. Phật dạy từ tâm, tu tại tâm ắt thành thiện nhân.

            Cúi đầu tiễn biệt. Chiều nghĩa trang thành phố nghi ngút hương trầm, bên kia cũng một ngôi mộ vừa được vun đầy, vòng hoa cũng vừa quây quanh xếp xếp với bao tiếc thương ngoái lại của những người đưa tiễn. Tôi đeo kính đen phần che nắng chói phần giấu những giọt đang rơi rới thương người già nằm kia, phần thương mẹ cha mình và lo sợ. Chiều đó trở về mưa như dội, bố tôi mở cổng xuýt xoa, tôi nhủ lòng một ngày của cha mẹ còn với ta mới là châu báu, phù phiếm công danh như phù du, hiếu thuận và nghĩa tình mới là thành công đời người vậy.

Chiều nghĩa trang thành phố - tôi ngộ một tôi giữa muôn điều. Tin rằng nhiều bạn cũng ngộ ra và tôi chỉ là người nói hộ.   

                                                                                                                                  HTH